Bütün Kütlələr, Varlıqlar, Cisimlər arasında, Buta – Peysli, Eksentrik Qanunu…

Mart 17, 2017 Fəlsəfə

Bütün, maşın-mexanizmlərin, Sükunət və İşlək halında, onlar arasında, mütləq qaçılmaz olan, Buta, Eksentrik, quruluşu dayanır, işlək olur!
Nədir Buta, nədir Eksentrik?
Fizikada, “Maddələrin itməməsi qanunu”, “Enerjinin itməməsi qanunu”, Mövcuddur və İşləkdir!
Sual çıxır ortaya.
Maddələr və Enerji nə səbəbdən, hansı Fiziki quruluş nəticəsində, hansı Mexanika Qanununa uyğun olaraq, onlar itmirlər?
Niyə itmirlər? Bir haldan, niyə, başqa bir hala, başqa bir, quruluş halına, keçirlər?

Arada dayanan nədir, o, halları dəyişən nədir, o, halı isə, dəyişə biləcək, dayandıra biləcək, başqa bir quruluş, başqa bir mexaniki qüvvə də, o, halları dayandırmaq gücündə, deyildir!
Nədir səbəb, o, halda, nə baş verir?
Sual çoxdur, Suallar da, olmalıdır!
Əgər suallar varsa, araşdırılıb cavablar da, olmalıdır!
Çox qəribədir ki, diqqətlə araşdırdıqda, bu hallar arasında, Buta, Doqquz simvolu, Buta forması, Buta hərəkəti, Eksentrik halı, dayanır!
Bəs onda, Buta nədir, niyə onun adı, “Butadır?”.
Çox-çox Qədim dövrdə, Azərbaycan ərazisində Azərlər, bir çox Elmi kəşflər, etmişdilər!
Onlardan biri, Çarx, Təkər, kəşfi, (bir məqalədə, bu haqda, onun mahiyyəti haqda, yazı-material, olub), onlar arasında, biri də, “Butadır”.
“Buta”, yə’ni, Bu – Da!
Sən və Məndir!
O, itməz, o, dəyişilməzdir!
O, Dayanmaz!
Onun özü Dayandırmaz!
O, İlkinə Qaytarar, bir də, İlkindən Başlayar, anlayışıdır!
O, bir Çarxa, o, bir Təkərə, bənzər!
Onun, Özü İtməz, o, Özünü, İtirməz, Qanunudur!
Onun, simvolik forma quruluşu, Doqquzun simvol quruluşuna, bənzər!
O, Dönər, o, Döndərər, o, həmin ilkin olan halı, bir də, Təkrarlayar, formasıdır!
Bəs, o dövür, o, Azərlər, bu Quruluşu, bu simvolik formanı, bir-birlərinə, necə İzah, edirdilər?
İki Doqquzun, iç-içə quruluşu, bir Tamın, iki Butanın, qarşılıqlı hərəkətdə, dayanmayan, tükənməyən, sönməyən, hərəkət quruluşunu, tərənnüm edəcək!
Çox-çox sonralar, həmin iki, iç-içə Doqquzluq quruluş formasına, insanlar, bir Ad da, Ən – Yan(a), İn, Yannı kimi (Инь, Янь), kimi, adlandırdılar!
Bu, “Buta”, (Bu – Da), daha yüksək Anlayışda, Batini, Ezoterik, İlahi Qanun forması kimi, gözlə görünməyən, amma, bütün sirli, gizli Aləmlər arasını, işlək edən, Açan, Aydınlaşdıran kimi, xarakterizə edə, bilirdi.
Bu, iki Doqquzluğun, iç-içə Quruluşu forması, Gecə – Gündüz, Xeyir – Şər, İşıq – Qaranlıq, o, Dünya, bu Dünya, Kainat (spake), formasını, Hindistanda, Kobra ilanını, Müqəddəs ilan kimi, şərh edərək, onun baş quruluşunda, iki Doqquzun, hər birində, qara bir Xal, Buta, qululuşunun, Tərənnümçüsü kimi, xarakterizə, edirdilər!
Bu səbəbdən, Azərbaycan ərazisində, Azərlər arasında, Kahinlər, Kamillər, Batini, Ezoterik, İlahi Qanunları, Şərh edə bilən, bir çox, Elm adamları, var idi!
Bu, “Buta” quruluş formasının, bir anlayışı var idi, “nə etsən, necə etsən, necə davransan, necə desən”, o, sənindir, Buta kimin, bir də, ilki açıb, səni-sənə, öz halın qarşısında, səni, göstərəndir, anlamı daşıyırdı!
Doqquzun forması, Doqquzun Buta formasını, Batini, Ezoterik, İlahi Anlama, gətirərək, ona bir çox, misallarla müqayisələr edərək, onun həqiqətən, İlahi anlam daşıdığını, şərh edirdilər!
Qalaktikaların, Doqquzluq – Buta formasında, olduğunu, Günəş ətrafında, Doqquz Planetin olduğunu, Vurma cədvəlinin, Doqquz sütundan ibarət olduğunu, Dünyaya bəxş olunacaq övladın, Doqquz ayında doğulacağını və bunun kimi sirli, amma Səbəblərinin, ardıcıllıqlarının, bir formadan, bir quruluşdan, başqa bir quruluşa keçməsini, istinin, İşığın itməməsini, bir neçə misallarla, şərh edərdilər!
Həmin, Buta quruluş formasını, çox-çox sonralar, Həndəsi quruluş kimi, Ornament quruluşu kimi, bir çox Arxitekturalarda, istifadə etməklə, Azərlər, onun Mahiyyətini, İlahiliyini, Qorumağa çalışıblar!
Bu səbəbdən, Dulusçuluqda, Xalça toxunuşunda, bir çox sahələrdə, “Buta”, Mahiyyətini, Praktiki olaraq, Qoruyurdular!
Çox-çox sonralar, bizim Buta simvol quruluşumuza, Dünya, bir ad da, əlavə etdi!
Butanı, bir adla da, “Peysli”, kimi, adlandırdılar!
Əgər ki, deyilən həmin Buta, Eksentrik, Peyslinin, funksionallığına, iş prinsipinə baxdıqda, bir çox hallar, olduğu kimi, aydınlaşa bilir!
Baxaq bir neçə misala!
Odlu Silahların, İş Prinsipi, çox sadədir!
Alışan Barıt, (buna Fizikada, Təpmə qüvvəsi deyilir), ilk anda özünü, Geriyə sıxır, bu səbəbdən, odlu silahı əlində tutan insan da, ona mütənasib olaraq, özü də, geriyə sıxılır, nəticədə odlu silahdan, atəş açılır.
Bu zaman, həmin an, odlu silah lüləsində, hansı fiziki qanun işlək olur ki, əgər, alışan barıt, “Təpmə qüvvəsinə”, tabedirsə, niyə tüfəng lüləsinin, dib tərəfini dağıtmır, əksinə olaraq, dönüb geriyə, lülə daxilində, əks hərəkətə çevrilir?
Bu halda, nə baş verir?
Lülə daxilində, alışan barıt, anilikdə dönüb, Buta, Eksentrik hala, keçir ki, alışan barıtın, hərəkət səmtini, öz yerində təkrarən əksinə çevirərək, ardıcıl davam halına, gətirir!
Yə’ni, Təpmə ilə, Sıxma Anı arasında, Buta, Eksentrik gücü, hərəkət verici, Qüvvəyə çevrilir! Güllə, Silindr daxilində, hərəkət qüvvəsinə, çevrilir!
Avtomobil mühərrikinin kamerasında alışan yanacaq miqdarı, Kinetik enerjidən, Mexaniki Enerjiyə, çevrilir ki, avtomobil də, geriyə sıxılmaqla, irəliyə hərəkət edir!
Həmin, Kinetik Enerji ilə, Mexaniki Enerji arasında, anilikdə, dayanmayan, tükənməyən, ardıcıl təkrarlanan, Buta, Eksentrik qanunu, işlək olur!
Maraqlı bir hal da, ondan ibarətdir ki, maşın-mexanizmlər, Təyyarələr, Kosmik raketlər də, Gəmilər, Qatarlar, Arabalar, bütün hərəkət Obyektləri, iki hallı, bir hədli, hərəkətdədirlər!
Onların Mühərriklər, Buta, Eksentrik qanununa tabe olub, Maddə və Enejinin itməməsi Qanununa tabe olub, hərəkətləri isə, Düz xətli, Bərabər Sü’rətli, hərəkət qanununa tabe olub, Müstəvi, Səthlə, özləri arasında, bir vahid, Zərrə yastıq, məsafə qanununa tabe olaraq, hərəkət edərlər!