Category: Elm

Şəhərin mərkəzi, Zaviyə məhləsi…

Fəlsəfə
Baxış sayı: 633

Yer kürəsi, sahələrə, ərazilərə, məsafələrə, bölgələrə ayrılıb! Şəhər daxilindəki sahə bölgüləri, heç də, Dövlətlər arası, sədlər, sərhədlər, demək deyil! Bu ərazi bölgülərinə, xalq arasında, məhlə, kvartal, adı verilibdir! Bunlar, ərazilərin, ərazilər arasındakı – məsafə, qonşuluğun, sahə göstəriciləridir! “Məhlə”, şəhər, kənd, qəsəbə daxilində, yerləşən sahənin bir hissəsinə aid olur! Azərbaycan ərazisində, yerləşən bir çox yaşayış məntəqələrində, həyətyanı sahələrə də, “məhlə”, deyilir. […]

Naxçıvan ərazisində, İlanlı Dağ, Haça Dağ..

Fəlsəfə
Baxış sayı: 2. 627

Naxçıvan, Kiçik Qafqaz sıra Dağları silsiləsində yerləşməklə, Şərqlə, Qərbin bölündüyü sahədə yerləşib! Naxçıvan, çox Qədim Tarixlərin, Yaddaşının daşıyıcısıdır! Azərbaycan ərazisi, Dünya Tufanına qədər və Dünya Tufanından sonrakı mərhələlərdə, “Ur”, ərazisi kimi, tanınıb tarixləşib! Bir çox Ad daşıyıcılıqlarında, ya sözün əvvəlində, yaxud sözün ortasında, yaxud da o sözün, kəlmənin sonunda “Ur”, ifadəsi işlədilməklə, ərazi ad daşıyıcılığına işarə kimi, xarakterizə olunub! Yallı […]

Böyükxan Naxçıvanski və Təbriz tetrı

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan bölməsi və Naxçıvan Dövlət Universiteti
Baxış sayı: 1. 465

Azərbaycanda teatr sənətinin kökləri çox qədimdir.  Xalqımızın həyat tərzi ilə bağlı çox sayda qədim ayinlər, oyunlar, teatr ünsürləri, mərasimləri olmuşdur. Zaman keçdikcə bu ünsürlər xalqın həyatı ilə bağlı yeni məzmun ifadə edərək   xalq teatr tamaşalarının yaranmasının özülünü təşkil etmişdir. Sonralar xalq teatrı ilə yanaşı, dini tamaşalar meydana gəlmişdir. Meydan tamaşalarının bu növü həm öz dramaturgiyası, həm də öz “aktyoru” ilə […]

Vətən yanğılı şair

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan bölməsi və Naxçıvan Dövlət Universiteti
Baxış sayı: 531

 Şairlik  müqəddəs və böyük  vətəndaşlıq  hissindən  başlayır. Yaradıcılığına daima diqqət göstərdiyim, izlədiyim gözəl, xeyirxah insan, mehriban, qayğıkeş ata – şair, publisist, vətəninə vurğun el sənətkarı  Vaqif  Məmmədov 28 iyun 1948-ci ildə  Naxçıvan MR  Sədərək kəndində anadan olmuş, ilk təhsilini həmin kənddə almışdır. Atası Cəfər kişi “Asnı” tayfasının Bayməmməd nəslində dünyaya gəlmiş,  uzun müddət yüksək vəzifələrdə işləmişdir. Anası Zəroş xanım da […]

Muxtariyyətin ilk illərində Naxçıvanda elmin inkişafı

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan bölməsi və Naxçıvan Dövlət Universiteti
Baxış sayı: 962

1920-ci ildə Naxçıvan sovetləşəndən sonra Naxçıvan Xalq Komissarları Sovetinin əsas diqqəti burada maarif və mədəniyyət sahəsində həyata keçirilməsi vacib olan tədbirlərə yönəlmişdi. İlk tədbirlərdən biri savadsızlığın ləğvi ilə bağlı idi. Bu, təsadüfi deyildi. Çünki bir tərəfdən Rusiya müstəmləkəsinin ucqarlarından biri olması, digər tərəfdən isə 1918-1920-ci illərdə  xarici müdaxiləçilər və daşnaq bandaları tərəfindən maarif və mədəniyyət ocaqlarının dağıdılması (8, v.13) bu […]

Xəlilov Fərman Yunis oğlu

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan bölməsi və Naxçıvan Dövlət Universiteti
Baxış sayı: 634

Fərman Xəlilov 1952-ci il martın 31-də Naxçıvan şəhərində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. Burada 9 nömrəli orta məktəbi bitirdikdən sonra (1969) Akademik Y.Məmmədəliyev adına Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun Azərbaycan dili və ədəbiyyatı fakültəsində təhsil almışdır (1969-1973). Əmək fəaliyyətinə Naxçıvan MR Culfa rayonunun Milax kənd orta məktəbində başlamış  (1973), hərbi xidmətdən sonra (1974) Naxçıvan şəhər H.Cavid adına 5 nömrəli orta məktəbdə (1975-1996) […]

Əlincə qalası: əfsanəvi, rəvayətli sirli qala

Tarix
Baxış sayı: 1. 825

Yazılı qaynaqlarda adı X yüzildən başlayaraq “Alın­caq”, “Alancıq”, “Əlincək” və “Əlincə” şəklində çəkilən qala Naxçıvan–Culfa yolunun kənarında, Əlincəçayın sağ sahilində dağ üstündə yerləşir. Bu adın qədim türk dilindəki “alan” (yastı, düzənlik, meydan) sözündən yarandığı ehtimal edilir. Qədim türk dilində dağın təpəsi anlamını verən “alın” və qənimət anlamı daşıyan “alınc” mənaları  da olmuşdur. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Culfa rayonundakı “Əlincəqala” tarixi abidəsinin […]

1918-1920-ci illərdə Naxçıvanın cəsur döyüşçülərindən biri – Əli bəy Əzimbəyov

Tarix
Baxış sayı: 892

Vətən tarixinin çox çətin, mürəkkəb və məğrur dövrləri var ki, onları yazmamaq olmur. Çünki o dövrlərdə zamanın tələbi ilə cəsur insanların döyüş hünərləri var. Bəzən zaman onları unutdurur, amma insan yaddaşı ötüb keçənləri unutmur. Vətən təəssübünü çəkənlərin, onun uğrunda döyüşənlərin adları və şücaətləri isə nəsilbənəsil yaddaşlarda yaşayır. Yaddaşlarda yaşananlar isə  tarixdir. Doğrudur, keçmişi və yaşananları dəyişmək qeyri-mümkündür. Amma keçmişdə yaşananları […]

Gəmiqaya mədəniyyəti: tədqiqi və vəzifələr

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan bölməsi və Naxçıvan Dövlət Universiteti
Baxış sayı: 850

AMEA Naxçıvan Bölməsində bu mövzuda keçirilən elmi konfransı giriş sözü ilə bölmənin sədri, akademik İsmayıl Hacıyev açıb. Bildirib ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində yerləşən Gəmiqaya qayaüstü rəsmləri qədim Naxçıvanın Tunc və İlk Dəmir dövrü əhalisinin  bədii təfəkkürünü, estetik baxışlarını və dini-ideoloji təsəvvürlərini əks etdirən qiymətli tarixi mənbələrdir. Ona görə ki, qədim Naxçıvanda o dövrdə mənəvi mədəniyyətin müxtəlif sahələri ilə yanaşı, […]

İspaniyada 7 min ildən artıq yaşı olan qayaüstü rəsmlər tapılmışdır

Fəlsəfə
Baxış sayı: 695

İspaniyada 7 min ildən artıq yaşı olan qayaüstü rəsmlər tapılmışdır İspan arxeoloqları dəyərli tapıntı aşkarlamışlar: onlar təxminən 7 min il bundan əvvəl yaşamış tarixdən qabaqkı rəssamlar tərəfindən çəkilmiş 12 iri qayaüstü rəsm aşkar etmişlər. Məlum olduğuna görə, rəsmlərdə ova hazırlıq səhnələri və ovun özü təsvir edilmişdir. Həmin rəsmlərdə həmçinin oxatanları, öküzləri və qoyunları da görmək mümkündür. Alimlər və yerli hökumət […]

1 … 17 18 19 20 21 … 37