Аналарын шәфгәти

  “Өвладларынызын сизинлә йахшы давранмалары үчүн, сиз валидейнләринизлә йахшы давранын.” (Һәзрәт Әли (ә) –ын кәламларындан.
Аналар! Бәшәриййәтә лайла чалан аналар! Нә илә гайтармаг олар сизин һаггынызы?
Неҹә чыхмаг олар ана әзиййәтинин борҹундан? Неҹә гайтармаг олар ана нәвазишләринин әвәзини?
Һәзрәти Пейғәмбәримиз буйуруб:”Ҹәннәт аналарын айаглары алтындадыр!”
Бу мисалы һәрә бир ҹүр баша дүшүр. Кими дейир ки, ананын айағы дәйән йер ҹәннәтдир. Кими дейир ки, аналарын айағынын алтыны өпүн, ҹәннәт орададыр.

Амма, һеч ким демир ки, Ананы о гәдәр уҹа тутун ки, онун айағы алтында галыб, ҹәннәти фәтһ едәсиниз. Аналары уҹалыгда ҝөрмәкдән бөйүк шәрәф йохдур. Бизи дүнйайа ҝәтирән, бүтүн әркөйүнлүйүмүзә дөзән, ағры-аҹыларымызы өзүнүнкү билән, чәтин анларымызда синәсини габаға вериб, һәр ҹүр чәтинлийә синә ҝәрән аналара неҹә дәйәр верәк? Онлары һансы сөзлә фәсф едәк? Онлары һансы үлфәтлә әзизләйәк?
Инсан гәлбинин сәси, гәләмин сөзү бәс етмәз бу бөйүклүйү вәсф етмәйә. Јаранмышын гүдрәти чатмаз Јараданын бу хилгәтини дәйәрләндирмәйә.
Амма, аналарын һәддән артыг сәмими, меһрибан, фәдакар олмасы бәзән өвлады лагейдләшдирир. Тәдриҹән өвлад дүшүнүр ки, ана онун үчүн һәр шейи едәҹәк, чәтин оланы һәлл едәҹәк, мүшкүл оланы асан едәҹәк вә онун йеринә гәрарлар верәҹәк.
Фәдакарлыг һәр бир ананын һәйат амалыдыр. Һәм өмүр-ҝүн йолдашы, һәм дә өвлады үчүн. Аналарын бу хүсусиййәтинә ади бир вәрдиш кими бахан бәзи өвладлар дүшүнмүр ки, онун ләйагәтдән кәнар һәрәкәтләринә ҝөрә аналар неҹә хәҹаләт чәкир. Өвладын АНА һейсиййәтинә тохунан һәр һәрәкәти, онларын гәлбинә санҹылан ити бир нештәрдир. Аналар өвладларыны лайигли вәтәндаш, ҝөзәл инсан, сәмими дост кими ҝөрмәк истәйир. Амма, өз нәвазишләри илә бәзән өвладларыны учурума апарырлар.
Јеткинлик йашына чатан оғул вә йа гыз өвладынын гаршысында гул кими дайанмаг, онун бүтүн истәкләрини данышыгсыз йеринә йетирмәк ана мәһәббәти дейил.
Әҝәр аналар кичик йашларындан ушаглара иман (инам) барәдә мәлумат версәләр, иманын инсан һәйатында нә гәдәр ваҹиб бир амил олдуғуну анлата билсәләр, белә өвладлар ҝәләҹәкдә ҹәмиййәт үчүн лайигли вәтәндашлар ола биләр.
Ән йүксәк сәвиййәли али мәктәбләри битирән, елмин зирвәләрини фәтһ едән, дәйәрли ихтиралар едән бир алимин иманы (инамы) йохдурса, онун йаратдығы һәр шей ҹәмиййәтә хейир йох, зәрәр ҝәтирәҹәк. Чүнки иманы олмайан инсан шейтана хидмәт едир. Белә алимин кәшфләри фәлакәтләр ҝәтирәр, инсанлығы мәһвә апарар.
Ағылла, иман (инам) бирликдә олса, иманын дәйәри ағылын зийасы илә нурланса, белә алимләрин кәшфиндән дүнйа файдаланар, бәшәриййәт йенилийә доғру инкишаф едәр.
Аналар! Өвладларыныза тәкҹә мәһәббәт йох, һәм дә иман (инам) верин. Иманын нә олдуғу билән, Аллаһы севән өвладлар һеч вахт ата-анайа гаршы әдаләтсиз олмаз, онлары гоҹа йашында көмәксиз гоймаз вә гоҹалар евинә атмазлар.
Бу ҝүн ҹәмиййәтимиздә кифайәт гәдәр алимләр, зийалылар, һагг-әдаләтдән дәм вуран инсанлар вар. Бәс һарадандыр гоҹалар евиндә олан бу саһибсиз ата-аналар? Һаны һәр байрамда һәйәтдә, ағаҹ алтында әйләшиб, ҝөзүнү дәмир дарвазайа зилләйиб:”Бәлкә, бу әзиз байрамда ҝәлдиләр..”-дейә дүшүнән, ағ сачлы, үз-ҝөзү мөһнәтдән гырыш-гырыш олмуш аналарын өвладлары?
Ахы, бу өвладлары доггуз ай бәтниндә ҝәздирән аналар, онлары йары йолда атмады, вахтындан тез тәләф етмәди, өз палтарыны кәсиб онлара либас тикди, өзләри йаваны йейиб, өвладына йағлыны йедиртди. “Ушағым имтаһана ҝедәҹәк”- дейиб, ҝеҹә-ҝүндүз дуа етди. Будурму о аналара верилән гиймәт? Будурму ана шәфгәтинин ҹавабы?
Бир нәфәр Пейғәмбәрин йанына ҝәлиб дейир:”Ей Аллаһын Рәсулу, анам чох гоҹалыб, тез-тез дейинир, бизә раһатлыг вермир. Лап безмишәм, мәнә йол ҝөстәр нә едим?”
Пейғәмбәр буйурур:”Ҝет евә, гарнына ики кәрпыҹ бағла вә сабаһа гәдәр белә ҝәз, ҝеҹә дә онунла йат. Сәһәр ҝәләрсән сәнә әлаҹ едәрәм.”
Киши белә дә едир. Амма, йатаға узананда йата билмир. Ҝеҹә йарыйа гәдәр, о тәрәф-бу тәрәфә чеврилир, ахырда әлаҹсыз галыб кәрпиҹләри гарнындан ачыр вә раһатҹа йатыр.
Сәһәр Пейғәмбәрин йанына ҝәлиб дейир:”Мән сизин йанынызда үзүгарайам, дедийинизи едә билмәдим.”
Пейғәмбәр буйурур: “Сән бир ҝеҹә гарнынын үстүндә ики кәрпиҹи ҝәздирә билмәдин, амма, ана сәни доггуз ай бәтниндә ҝәздириб, ондан неҹә безирсән?
Һәмин адам башыны ашағы салыб, хәҹаләт чәкир.
Хошбәхт олмаг үчүн, аналары севиндирин, онлардан мәһәббәти вә үлфәти әсирҝәмәйин. Аналардан алдығыныз шәфгәти онлара гайтармаға чалышын.

Ҝүларә Мунис. Шаирә-публисист.