Әкрәм Мәммәд оғлу Мәммәдли
Ҝөркәмли тарзән, педагог Әкрәм Мәммәдли Азәрбайҹанын гәдим дийары олан Нахчыван шәһәриндә дүнйайа ҝөз ачмышдыр. О, Асәф Зейналлы адына Бакы Дөвләт Мусиги Техникумуну вә Нахчыван Дөвләт университетинин Филолоҝийа факултәсини битирмишдир. Әмәк фәалиййәтинә Азәрбайҹан Дөвләт Филармонийасынын Фикрәт Әмиров адына Маһны вә Рәгс Ансамбылында тарзән кими башламышдыр. Бир нечә ил бу ансамблда чалышдыгдан сонра, о Нахчыван Дөвләт Филармонийасына дәвәт алараг бурада солист–тарзән, дирижор вә бәдии рәһбәр кими узун мүддәт фәалиййәт ҝөстәрмишдир.
Әкрәм Мәммәдли ҝәнҹ тарзәнләрин йетишдирилмәси үчүн мүәллимликлә йанашы, тәдрис вәсаитләринин йазылмасында да фәал иштирак едир. Бу бахымдан Әкрәм Мәммәдлинин тар үчүн «Етүдләр», «Гамма вә арпеҹиолар» кими тәдрис вәсаитләринин 2005 –ҹи илдә Тәбриз шәһәриндә нәфис шәклидә нәшр олунмасы өнәмли бир ишдир. Сөз йох ки, бу китаблар орта вә али мусиги мәктәбләриндә тәһсил алан тәләбәләр үчүн дәйәрли вә ҝәрәкли вәсаит кими әһәмиййәт кәсб едир.
Әкрәм Мәммәдлинин «Азәрбайҹан Муғамлары» китабы 2010-ҹу илдә Бакы шәһәриндә «Азәрнәшр » тәрәфиндән, 2012-ҹи илдә исә Тәбриз шәһәриндә нәшр олунур . Бу нәшрләрдә сәнәдшүнаслыг доктору Р. Зөһрабовун йаздығы өн сөздән охуйуруг: “Әкрәм мүәллим классик мусиги инҹиләримиздән олан он дөрд муғамы инструментал шәкилдә өз ифасында нота йазмаг кими шәрәфли бир ишин өһдәсиндән чох баҹарыг вә сәриштә илә ҝәлмишдир.
Әкрәм Мәммәдлинин һаггында сөз ачдығымыз «Раст», «Забул-сеҝаһ», «Шур», «Чаһарҝаһ», «Һумайун», «Байаты-Шираз», «Шүштәр», «Орта-маһур», «Байаты-Гаҹар», «Шаһназ», «Раһаб», «Байаты-күрд», «Маһур-һинди» вә
« Хариҹ-сеҝаһ» муғамларынын инструментал нот йазысында һәмин муғамларын характери вә онларын ифа тәрзи садә вә анлашыглы бир дилдә ачыгланыр. Китабда верилмиш «Әлавә ишарәләр һаггында изаһлар» мараглы бир йениликдир. Әввәлки илләрдә чап олунмуш нот йазыларынын һеч бириндә белә изаһлар гейд олунмамышдыр. Ону да демәлийик ки, методики ҹәһәтдән әлавә ишарәләрин изаһы шаҝирд вә тәләбәләр үчүн лазымлы вә мәгсәдәуйғундур.
Әввәлки инсртументал муғам мәҹмуәләриндә муғамлар сәрбәст йазылараг, метроритмик өлчүдә гейд олунмадығы һалда Әкрәм Мәммәдлинин нот йазыларында өлчүләрин дәйишкәнлийи ҝөстәрилир. Бәли, өлчүләрин дәйишмәсинин гейдә алынмасы методик ҹәһәтдән зәруридир.
Бу китабдакы инструментал муғамларын нот йазысы илк дәфә олараг ориҝинал ачарда, йәни метсосопрано ачарында шәрһини тапмышдыр. Бу ону ҝөстәрир ки, мәҹмуә билаваситә тар чаланлар үчүн нәзәрдә тутулмушдур.
Һесаб едирик ки, инсртументал муғамлар сәриштәли, йүксәк профессионал сәвиййәли нот йазысына маликдир.
Әминәм ки, бу китаб тәдрис вәсаити кими муғамларын практики вә нәзәри бахымдан өйрәнилмәси ишиндә дәйәрли олаҹагдыр”.
Әкрәм Мәммәдлинин ифачылыг репертуарында классиг муғамларымызла йанашы Азәрбайҹан бәстәкарларынын ири һәҹмли инструментал әсәрләри, лириг мусигиләри, еләҹәдә дүнйа бәстәкарларынын әсәрләридә йер тутур.
Әкрәм Мәммәдли Нахчыван МР Әмәкдар мәдәниййәт ишчиси фәхри адына лайиг ҝөрүлмүш Президент тәгаүдчүсүдүр.
Әкрәм Мәммәдлини ифасында:
Ана, Орта маһур, Елеҝија, Дәли күр кино филминдән бајатылар, Дан улдузу бир дә мән, Ҹаһарҝаһ, Ана јурдум, Шур муғамы
